Nationale-Nederlanden

“De beslissing om te streven naar een 100% circulaire, zero-waste renovatie en WELL Platinum te behalen, is het resultaat van een mensgerichte aanpak.”

Dienstverlener in financiële sector Nationale-Nederlanden wilde indruk maken met grondige renovatie van kantoorruimtes: duurzaam, gezond en flexibel. De kantoren in Rotterdam en Den Haag stralen nu, door het ontwerp van Fokkema & Partners, de dynamische werkwijzen van het bedrijf uit met agile en activiteitgericht werken en veel ruimtes om interactie te stimuleren. De keuze voor een volledig circulaire, zero-waste renovatie, om WELL Platinum gecertificeerd te worden, is het resultaat van een mensgerichte aanpak.

Nationale-Nederlanden streefde naar een renovatie die bestaande materialen als uitgangspunt neemt voor een duurzame, gezonde en inspirerende omgeving. Met een uitgebreid oogstplan voor de twee locaties, Delftse Poort en Haagse Poort, hebben we de grootste circulaire mijnput in Nederland gerealiseerd.

Het ontwerp van Fokkema & Partners voor de complete werkomgeving omvat de nieuwste technologieën voor een digitaal georiënteerde workforce en diens partners. Het biedt een grote verscheidenheid aan sferen en ruimtes ter ondersteuning van interactie, team samenwerking, vergaderingen en geconcentreerd werken. De kantoren omvatten ook volledig uitgeruste samenwerkingsvloeren, een verre van standaard typologie om mensen te faciliteren die vanuit huis werken en elkaar slechts af en toe op kantoor ontmoeten.

WELL Platinum voor een zero waste en volledig circulair ontwerp
Nationale-Nederlanden heeft een 100% circulaire renovatie gerealiseerd, met Zero Waste en WELL Platinum, waardoor in totaal 37.000 vierkante meter kantoorruimte is ontstaan. Van de bestaande muren, vloeren, plafonds, materialen en meubels wordt zoveel mogelijk ter plaatse hergebruikt, soms aangepast, om de levensduur te verlengen. Waar nieuwe materialen zijn toegevoegd, zijn ze volledig circulair, na weging van de alternatieven met levenscyclusanalyse.

Het ontwerp houdt vervolgens rekening met standaard maten van de materialen om snijverliezen en afval bij de verwerking van materialen te minimaliseren. Het is uitgevoerd om demontabel te zijn, waardoor de grondstoffen intact blijven voor toekomstige oogsten. Om zero waste tijdens de bouw te realiseren, werd zelfs veel van het snijafval en zaagsel opgevangen en elders hergebruikt als grondstof, bijvoorbeeld in vloeren waar het wordt gecombineerd met een biohars, of om unieke mozaïekobjecten te creëren. Verpakkingsafval is zoveel mogelijk geëlimineerd. Al met al wordt de milieubelasting van de renovatie tot een minimum beperkt.

Maar in de eerste plaats heeft Fokkema & Partners een ruimtelijk ontwerp gemaakt dat aansluit bij de behoeften van de gebruikers en optimaal gebruik maakt van de bouwkwaliteiten.

Het draait allemaal om mensen
Om mensen op het werk optimaal te ondersteunen, volgt het ontwerp de meest ambitieuze richtlijnen van de WELL Building Standard. De werkruimte is WELL V2 Platinum gecertificeerd om de gezondheid en het welzijn van mensen te verbeteren door een gezonde en stimulerende omgeving te bieden. Bestaande installaties worden bijvoorbeeld aangepast en aangevuld met bewegingsdetectie en CO2-sensoren voor gezonde en efficiënte exploitatie. Op het gebied van ontwerp betekent dit een focus op biophilie, het gebruik van niet-giftige materialen, uitstekende akoestiek, verlichting en ergonomie, het opbouwen van een gemeenschapsgevoel en het bevorderen van een gezonde levensstijl.

Nationale-Nederlanden wil niet alleen haar mensen ondersteunen; het wil ook inspireren met de duurzame keuzes die worden gemaakt. Op deze manier worden hun mensen betrokken bij het grotere verhaal. Om het niveau van detail te communiceren, worden enkele van de gemaakte keuzes benadrukt door grafische afdrukken voor elke gebruiker om in zich op te nemen.

Co-creatie
Geselecteerd in 2019 begon Fokkema & Partners een intensief co-creatieproces met de gebruiker, projectpartners en marktpartijen. Het ontwerp werd ontwikkeld in nauwe samenwerking met gebruikersgroepen van Nationale-Nederlanden. Workshops, of zogenaamde ateliersessies, werden geïnitieerd om expertise vanuit verschillende hoeken in de markt in te brengen, wat resulteerde in verrassende vondsten en creatieve oplossingen.

Het Nationale-Nederlanden Art Committee werd gevraagd om een pitch te organiseren voor jonge kunstenaars om een kunstwerk te maken dat uiteindelijk afval omzet in kunst. De pitch betreft de muren rondom de gebouwkernen, bekleed met standaard witte ’trespa’-panelen die overbodig waren geworden en geoogst van andere bouwplaatsen. Tobias Lengkeek en Said Kinos wonnen, en hun unieke kunstwerken worden nu gefreesd uit de ’trespa’, waarbij de zwarte kern zichtbaar wordt om de grafische ruggengraat van de kantoren te vormen. Door op deze manier gebruikte materialen te upgraden, leiden de circulaire ambities ook tot een uiterst spannend en eigentijds interieur.

Materialisatie van een circulair, gezond en (onderling) verbonden kantoor
Het meest voor de hand liggende circulaire ontwerp voorbeeld is dat het losse meubilair een ECI-score heeft die 99% beter is dan bij een conventioneel project. Dit is het resultaat van 70% een-op-een hergebruik van bestaande interieurs van Nationale-Nederlanden, aangevuld met 20% tweedehands meubilair en 10% nieuwe circulaire en innovatieve producten.

Het verbinden van alle materiaalstromen en fabrikanten de mogelijkheid bieden om expertise in te brengen bij de efficiënte verwerking van geoogste materialen, leidden tot een reeks voorbeelden die het ontwerp tot een inspirerend reservoir van ideeën maakten.

Het beton, gewonnen bij het uitsnijden van de leegtes (die beweging en interactie aanmoedigen), wordt hergebruikt om de balustrades van de leegtes te maken. Het overgebleven beton wordt gebruikt om banken langs de gevels te maken. Niet alleen slim gebruik van materiaalkwaliteiten: het vermindert ook transportkosten en minimaliseert de inspanningen om het beton in kleinere stukken te snijden.

Montageplaten, geen lijm, worden gebruikt om houten elementen te verbinden. Deze worden uit metalen platen gestanst, volgens een ontwerp, om een patroon te vormen. Het maakt de overgebleven platen (anders gezien als afval) een aanwinst voor het ontwerp door ze te gebruiken als ruimteverdelers. Dit resulteert in een spannende nieuwe esthetiek, met een algeheel samenhangend ruimtelijk ontwerp om alles samen te brengen.

Projectpartners:
Nationale-Nederlanden Stevens van Dijck Royal HaskoningDH LBP|Sight
BBA Binnenmilieu
Superuse Studios | Oogstkaart Spaces4You
Gielissen Interiors
Vepa
JP van Eesteren
Veolia

Muurschilderingen: Said Kinos & Tobias Lengkeek Fotografie: Lucas van der Wee
Opdrachtgever: Nationale-Nederlanden

Locatie: Rotterdam en Den Haag, Nederland
Oppervlakte: 36.000 vierkante meter
Tijdlijn: Maart 2019 – december 2021