Woning met moderne gevelstenen gerealiseerd door Vande Moortel

Architect: CAS Architecten
Gevelstenen: LINEA 3011
Foto’s: © Nick Cannaerts

Een zonevreemde ligging brengt altijd uitdagingen met zich mee. Hoe vul je die 1000 kubieke meter in zonder het gevoel te hebben toegevingen te moeten doen? Bijkomende uitdaging met dit perceel was de juiste architectuur te vinden die zowel inspeelt op de bomenrijke tuin achteraan als vooraan op de uitlopers van de natuurpracht van de Damvallei, een laagveen gevormd door enkele verlande meanders van de Schelde. CAS kreeg carte blanche en beloonde dat vertrouwen met een woning die tegelijk imponeert en toch volledig opgaat in zijn natuurlijke omgeving.

De woning zelf kent in grondplan een T-vorm en is opgebouwd uit twee grote balken met de bovenste dwars op de andere. Daardoor ontstaat een grote overkraging waaronder vooraan het inkomgebeuren en de carport zijn voorzien en achteraan het overdekte terras. De benadering van de woning loopt niet recht maar zwenkt uit in de richting van die overdekking. Dat laat toe om het niveauverschil zachtjes op te vangen in de omgevingsaanleg. Een niveauverschil dat ontstaan is door het maaiveld iets op te tillen om vooraan te kunnen genieten van het uitzonderlijke zicht op de Damvallei zonder hinder te ondervinden van inkijk. De grote raampartij vooraan zorgt daardoor voor een tableau vivant. In de rechte balk lopen thuispraktijk, zithoek en eethoek in elkaar over, slechts van elkaar gescheiden door roomdividers en met een rondgang langs de gevels. De keuken bevindt zich dan weer in het dwarse volume en is naar de tuin gericht.

CAS heeft ervaring in dossiers met een zonevreemd karakter en hamerde van bij het begin op een hedendaagse architectuur. Maar wel met respect voor de natuurlijke omgeving. Pieter-Jan Leenknecht, CAS: “Een ontwerp vanuit de wetten van de natuur impliceert dat een woning er in vorm en materialiteit niet tegenstrijdig mee mag zijn. Een volume in witte gevelbepleistering zou op deze locatie dus ongepast zijn. We hebben gekeken naar een evenwichtig materialenpallet dat bestaat uit natuurlijke bouwmaterialen. We kwamen snel uit op een combinatie van beton, hout en baksteen. De grote glaspartijen houden het geheel dan weer slank en halen de natuur zowel vooraan als achteraan naar binnen. Om de strakke architectuur te ondersteunen en het gebouw tegelijkertijd te laten opgaan in de natuur, kozen we voor een slanke bruinrode baksteen. De Linea 3011 is geen machinale maar een bezande genuanceerde dunne gevelsteen. Wij hebben hem niet klassiek gevoegd maar gewerkt met dunbed metselwerk in wildverband. Door die donkergrijze dieperliggende specie komt elke steen bovendien goed tot zijn recht. Zo konden we de lijnvorming in de architectuur via het metselwerk nog beter accentueren.”

Om de architectuur via de materialiteit te laten spreken, besloot CAS om de vormentaal consequent door te trekken in de volledige woning. Zo werden van de Linea 3011 ook strips gemaakt die aan de onderkant van de overdekte delen werden geplaatst. “Met steenstrips is fijne detaillering mogelijk. Door de overdekte delen in één en hetzelfde materiaal te bekleden, zet je de volumes kracht bij. En door ze eveneens in wildverband te metselen krijg je ook geen genuanceerde voeg. Dat zou resulteren in een visueel rechte lijn met de luifel die recht loopt en de luifel die haaks loopt. Alle volumes zitten nu mooi in elkaar verweven. En er is aandacht voor details zoals met de kolommen in de voorgevel. De gevelsteen laat hiermee al zijn troeven zien en benadrukt zo de kracht van de architectuur.”

Wat het ontwerp nog boeiend maakt, is dat de structuur niet logisch in elkaar zit. Zo hangt de bovenverdieping op het overdekte terras en zie je geen rechte lijn tussen verdieping en gelijkvloers. “Bouwtechnisch had dat wel wat voeten in de aarde maar het leek ons een sterke volume-oefening om daarin te volharden. Mochten we dat niet hebben gedaan en alles meer uitgelijnd hebben, zou het rigider zijn geweest en zou het volume minder dynamisch zijn en minder aanspreken. Wat dit project volgens mij nog aantoont is dat kleur en materialiteit stijlen kunnen overbruggen. Zelfs iemand met een voorkeur voor een eerder klassieke stijl zal deze woning kunnen smaken. Laat ik het zo stellen, de woning spreekt zoveel mensen aan omdat die niet schoffeert en in harmonie is met de natuur.”