Gezellige zelliges

Gezellige zelliges

Gaan de handgemaakte zelliges (spreek uit op z’n Frans: zeelliezjes) doorbreken? Ja, als we de trendgevoelige tegelbranche mogen geloven. Karakteristiek aan zelliges zijn onder meer de met een beitel gekapte randen, subtiele onderlinge kleurverschillen en onregelmatige vormen. En je kunt deze tegels zowel met als zonder voeg plaatsen.

Vakmensen kunnen zich met zelliges onderscheiden. Want met deze tegels kunnen zij een levendige, gezellige wand realiseren met een tijdloze uitstraling . De Tegel BV uit Breda timmert met zelliges al een tijdje aan de weg. Het bedrijf bezit dan ook veel kennis over zowel de productie als de verwerking van de tegels. Aan de productie viel nog best wat te verbeteren. Dus besloot het bedrijf zelf een atelier in Marokko, de geboortegrond van de zelliges, te bouwen. Zelliges-expert Marcel Kop was hierbij betrokken: “De tegels werden destijds onder matige arbeidsomstandigheden geproduceerd. Ook de onderlinge tegelkwaliteit kon te wensen overlaten. Om een betere en vooral constante kwaliteit te bieden, zijn we met steun van de Nederlandse overheid ter plaatse aan de slag gegaan. Inmiddels maken de arbeiders in ons atelier de handgemaakte zelliges onder betere arbeidsomstandigheden en tegen een eerlijk loon. Alle werknemers krijgen 150 procent boven het minimumloon betaald, werken op een schone plek, zijn verzekerd, bouwen pensioen op en kunnen kosteloos gebruikmaken van medische diensten. Onze mensen worden opgeleid door Europese vakmensen. Ook aan het milieu is gedacht: verwerking van gifvrije pigmenten uit Europa en hergebruik van zo’n 95 procent van het productieafval.”

Bovenkant van de markt
“Door onze aanpak en de keuze voor een hoge kwaliteit, zitten we qua prijs aan de bovenkant van de markt. Dat kun je ook zien: op onze zelliges zitten nauwelijks beschadigingen en putjes. Marokkaanse klei bevat veel kalkpitten. Die gaan in de eerste maanden na de productie werken. Ze drukken tegen het glazuur waardoor dit kapot kan gaan. Daarom laten wij de tegels na het bakken en glazuren zo’n vier tot vijf maanden uitwerken. Vervolgens vindt een strenge selectie plaats en kappen onze mensen bij de tegels met een witte of gele kleischerf de randen met de hand schuin koud af. Dit vraagt om meer vakmanschap want moeilijker uit te voeren dan bij nog warme tegels. Deze randen zijn onregelmatig gevormd en zorgen voor de handgemaakte uitstraling.

We bieden twee kwaliteiten: naast de tegels van witte of gele klei ook zelliges van rode klei. De rode kleitegels zijn voor tegelzetters bijna net zo makkelijk te verwerken als keramische omdat de randen machinaal schuin en strak worden gesneden.”

Contact met tegelzetters
“Sinds we deze wandtegels leveren, hebben we veel contact met vakmensen. Zij realiseren met zelliges veel keukenwanden en in toenemende mate badkamers. Want zelliges zijn waterdichte, geglazuurde tegels. Mede op basis van hun ervaringen stelden we documentatie op over de verwerking bij de tegels. En kom je er dan nog niet helemaal uit, dan kun je gerust ons bellen.”

1 en 2 mm cementvoeg
“Voordat je met tegelen begint, maak je de tegels eerst schoon. Zo kan de onderkant van zelliges zanderig of stoffig zijn. Dat haal er met een paar vegen van een vochtige hand of doek snel af. Je plakt de tegels op 8 mm lijmrillen, volgezet. Reken erop dat je minder vierkante meters met deze tegels kunt maken, ook
als je veel werkervaring met tegels hebt. Bij de tegels van rode klei houd je de gangbare voegbreedte van 2 mm aan.

De handgekapte tegels zijn allemaal precies 10 bij 10 cm en 5 x 5 cm. Deze kun je met een smallere voeg zetten. Want door het kappen lopen de tegels schuin naar binnen, het bredere deel van de cementvoeg komt uit het zicht. Je kunt beide soort tegels ook zonder voeg plaatsen, maar dan alleen op plekken waar het altijd droog en schoon blijft.”

Scherpe randjes bijschuren
“Je kunt exemplaren tegenkomen met scherpe randjes. Schoonmaakdoekjes kunnen daar achter blijven steken. Verwerk je zelliges in de badkamer, zorg dan dat je extra aandacht besteedt aan de tegels die je op ellebooghoogte plaatst. Echt scherpe hoekjes maak je voorzichtig bot met fijn schuurpapier P320. Je kunt de tegels het beste met de haakse slijper op maat maken. Als het echt heel precies moet zijn, dan slijp je de tegels eerst met de slijper aan de achterkant in en vervolgens met de tegelsnijder aan de voorkant. Dan krijg je na het breken een strakke snijlijn.”

Mozaïekpanelen
“Ook zelliges zijn onderhevig aan trends. Zo vragen klanten vaker om mozaïekpanelen: 30 x 30 cm-tegels die uit mozaïekwerk zijn opgebouwd . De voegen van deze tegels zijn smal, dus moet je voor een fraai tegelbeeld die als tegelzetter overnemen. Een aantal van deze tegels heeft uitstekende randen, dus zul je de uitwendige hoeken in verstek moeten maken. Want stucprofielen doorbreken het mozaïekbeeld.”

Meer arbeid rekenen
“De tegelprijs van zelliges is vanaf 125 euro per m2 inclusief btw. Vanwege meer arbeid kun je uren met dit tegelwerk maken. Gezien de hogere vierkantemeterprijs werk je vooral voor klanten die kiezen voor een bijzondere uitstraling en kwaliteit. Geen enkel tegeltje is hetzelfde. Net zoals bij natuursteen heb je te maken met dikteverschillen. Ook dit draagt bij aan een levendige wand die de strakheid van vele hedendaagse interieurs prettig kan doorbreken. Je kunt met zelliges je creativiteit goed kwijt en je dus onderscheiden.”

Bekijk hier de projecten van De Tegel

Terug naar blog